Over ons

Het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland is een kennis-, documentatie- en erfgoedcentrum dat fungeert als platform voor het niet-universitaire onderzoek van de geschiedenis van de geneeskunde, gezondheidszorg, verpleegkunde, farmacie, tandheelkunde en de paramedische vakken.

Geschiedenis

De geschiedenis van het Trefpunt begint in 2003 wanneer in overleg met het ErasmusMC het pand aan het Foksdiep 8 wordt gekocht. Deze bedrijfsunit was bestemd voor het onderbrengen van de vakbibliotheek van Mart van Lieburg en van een selectie uit de boeken- en tijdschriften die door de Medische Bibliotheek van het ErasmusMC werden afgestoten. In 2011 kocht mevrouw Annette Bierman de naastgelegen unit (Foksdiep 6) voor het onderbrengen van farmaceutisch erfgoed. De aankoop van Foksdiep 4, mogelijk gemaakt door de Stichting Ondersteuningsfonds, en de oprichting van de Stichting Centrum Medisch Erfgoed betekende in 2013 het begin van een nieuwe periode. In 2016 werd een overeenkomst gesloten met de Stichting Historisch Verpleegkundig Bezit voor de inrichting van het hoekpand Foksdiep 2. Twee jaar later kreeg het Trefpunt zijn vijfde bedrijfsunit (Foksdiep 10) waarin de benedenetage is bestemd voor de opslag van archieven en de bovenetage wordt gebruikt als Historiekamer van de KNMG. In indeling van de gebouwen is terug te vinden op de verschillende plattegronden.

De gebouwen van het Trefpunt aan het Foksdiep 2-10.
Plattegronden

In een tweetal bijlagen is een selectie opgenomen van de foto's uit het eerste decennium (2003-2012) en uit de jaren sinds 2013.

Uit de fotoserie 2003-2012
Uit de fotoserie sinds 2013

Bestuurlijke organisatie

Het 'Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland' wordt beheerd door een drietal stichtingen.

(1) Stichting Centrum Medisch-Historische Documentatie en Medisch Erfgoed (SCME)

De SCME beheert de panden aan het Foksdiep 4, 8 en 10. De Stichting werd opgericht op 27 juni 2013 bij notariële actie die werd gepasseerd te Velp, de woonplaats van de secretaris Theo van Berkestijn. Doel van de Stichting is: "(a) de exploitatie en het beheer van een opstal waarin medisch-historische documentatie en medisch erfgoed wordt ondergebracht ten behoeve van historisch onderzoek en dat kan dienen als atelier voor medisch historisch onderzoek en trefpunt van belangstellenden in de geschiedenis van de geneeskunde en gezondheidszorg; (b) beheer over en instandhouding van de collectie; (c) het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn".
Het bestuur van de SCME wordt ondersteund door een Raad van Advies. De SCME heeft gebruikersovereenkomsten met verschillende instellingen en organisaties (zie: gebruikers).
Zetel van de Stichting: Gemeente Urk.
IBAN: NL79INGB0006084281 t.n.v. Stg Centr v medisch-hist doc en medisch erfgoed
Fiscaalnummer: 8529.45.231; KvK nummer: 58248358
Bezoekadres: Foksdiep 4, 8321MK Urk.
E-mailadres Trefpunt: info@tmgn.nl

Financiën

Het Trefpunt is voor zijn activiteiten afhankelijk van donaties en andere vormen van financiële steun vanuit een brede achterban en de kring van Vrienden van het Trefpunt. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft het Trefpunt belangrijke financiële steun geboden. De ingrijpende veranderingen die nodig waren om het Trefpunt 'corona-proof' te maken zijn mogelijk gemaakt door giften vanuit de vriendenkring van het Trefpunt. Ter ondersteuning van het (niet-universitaire) medisch-historische onderzoek dat binnen het Trefpunt wordt uitgevoerd, beschikt de SCME over een studiefonds, het Paletfonds geheten. Dankzij de Culturele ANBI status zijn de giften fiscaal gunstig aftrekbaar.
De oogarts Henk Punt heeft voor de uitvoering van zijn ambitieuze project over de geschiedenis van de medische faculteit te Leiden het Trefpunt als partner gekozen. Daarvoor is bij het Trefpunt het ‘Hendrik Punt Fonds’ gevestigd.

Beloningsbeleid: Alle werkzaamheden van bestuursleden en beheerder geschieden zonder beloning. De Stichting werkt strikt op low-budget basis met hulp van enthousiaste ‘vrienden’ als vrijwilligers.

(2) Stichting Farmaceutisch Erfgoed (SFE) / KNMP, werkgroep Geschiedenis Farmacie

De stichting beheert het pand Foksdiep 6, bestemd voor de farmaceutische en farmaceutisch-historische bibliotheek en het farmaceutisch erfgoed. De bijzonderheden over de stichting zijn te vinden op hun website.

(3) Stichting Historisch Verpleegkundig Bezit (SHVB)

De stichting beheert het pand Foksdiep 2, bestemd voor de verpleegkundige en verpleegkundig-historische bibliotheek en het verpleegkundig erfgoed. De bijzonderheden over de stichting zijn te vinden op hun website.

Beheer

Mart (M.J.) van Lieburg
emeritus hoogleraar medische geschiedenis
Eline (E.) van Lieburg
office manager

Bestuur SCME

Rob (R.L.V.M.) Barnasconi
tandarts, oud-voorzitter KNMT, partner bij VvAA
Frits (F.J.) Schuitemaker
internist-intensivist
Monique (M.A.J.) Theunissen
senior adviseur VvAA Kennismanagement en Netwerken
Anno (A.) van der Tol
chirurg niet-praktiserend
Louis (L.) Verschoor
internist niet-praktiserend
André (A.N.H.) Weel
bedrijfsarts en epidemioloog
Maaike (M.) Wijnen
projectmanager Bijzondere Collecties UB Utrecht

Raad van Advies

Rob (H.R.) Behrens
lid Raad van Advies
Theo (Th.M.G.) van Berkestijn
huisarts niet-praktiserend, oud-secretaris-generaal KNMG
Jaap (J.H.J.) Bruins Slot
lid Raad van Advies
J. (J.C.) van Hasselt
lid Raad van Advies
Frank (F.) Keverling Buisman
lid Raad van Advies

Curatoren

Zie voor de namen en de vakgebieden die zij beheren de lijst in de rubriek curatoren.

Vrijwilligers

Zie voor de vrijwilligers van de Trefpunt-partners voor de fysiotherapie, de verpleging en de farmacie de websites van de SGF, de SHVB resp. de SFE.

Margit (M.E.) Boer-Meisel
vrouwenarts niet-praktiserend
Gerda (G.) ten Cate
oud-medewerker medische bibliotheek
Huib (H.) van Dis
medisch psycholoog niet praktiserend
Ernst (E.H.) Koppejan
neuroloog niet-praktiserend
Joan (J.G.) van Lookeren Campagne
kinderarts niet-praktiserend
Dries (A.J.) van der Meulen
gynaecoloog niet-praktiserend
Wim (W.) Mulder
oud museumconservator
Jan (J.J.) Nassy
arts niet-praktiserend
Eric (M.E.F.) Prins
patholoog
Gert (G.P.C.) Prins
huisarts niet-praktiserend
Leen (L.A.) Quak
specialist ouderengeneeskunde niet-praktiserend
Arie (A.) Ruitenbeek
arts niet-praktiserend
Frits (F.J.) Schuitemaker
internist-intensivist
Marga (M.H.C.) Spil
historisch onderzoeker
Gert-Jan (G.J.) van der Struys
huisarts niet-praktiserend
Louis (L.) Verschoor
internist niet-praktiserend
Rob (R.) Versteeg
huisarts niet-praktiserend

Trefpunt in de media

Tien jaar Trefpunt MGN
Het Trefpunt viert zijn tienjarig bestaan. Begonnen in 2003 in het Foksdiep 8 (geneeskunde), uitgebreid in 2011 met Foksdiep 6 (farmacie), werd op 27 maart 2014 de SCME opgericht, die samen met de SFE en de SHVB nu het Trefpunt MGN (Foksdiep 2-10) vormen. Meer over de geschiedenis op deze website.
Joodse artsen en de Holocaust
Op 11 december 2021 opende René Héman, voorzitter van de Artsenfederatie KNMG, de tentoonstelling 'Joodse artsen en de Holocaust' (openingstoespraak). Sindsdien reist de expositie door heel Nederland. Een kopie van de panelen staat nu opgesteld in de 'KNMG-Historiekamer' in het Trefpunt.
Huldiging Frits Schuitemaker
Het Trefpunt bij monde van Mart van Lieburg en de NVMG-cursus bij monde van Jan Nassy markeerde de pensioenering van Frits Schuitemaker met een feestelijk intermezzo tijdens de cursusdag op 1 oktober 2021. Frits Schuitemaker is voorzitter van de stichting aan de basis van het Trefpunt MGN en is tevens samen met Jan Nassy lid van de cursuscommissie van de NVMG.
Afscheid Theo van Berkestijn
Op 26 mei j.l. heeft onze secretaris-penningmeester Theo van Berkestijn zijn bestuursfunctie overgedragen aan André Weel. Tijdens de lunch memoreerde voorzitter Frits Schuitemaker Theo's grote verdiensten voor de opbouw van het Trefpunt en bedankte hij hem voor het vele werk door hem verzet. Theo blijft als adviseur aan het bestuur verbonden. Heel veel dank, Theo!
Frits Schuitemaker geridderd
Het bestuur, de vrijwilligers, de curatoren en alle Trefpunt-vrienden feliciteren hem van harte met deze welverdiende erkenning van zijn verdiensten voor medisch-historisch Nederland (26 april 2021).
Ida van Deth (li) en Christel Laval (re)
De Leeuwarder Courant over de SHVB
In de Leeuwarder Courant van 30 januari 2021 presenteerden Ida van Deth en Christel Laval de collectie van de SHVB (Foksdiep 2).
Blog André Weel Medisch Contact
André Weel, curator Arbeids- en bedrijfsgeneeskunde, schreef in Medisch Contact bij herhaling over het Trefpunt.
(1) 'Onrust op Urk', Medisch Contact 9 december 2020.
(2) 'Eens ging de zee hier tekeer', Medisch Contact 25 maart 2021.
V.l.n.r. Eddy Houwaart, Karel-Peter Companje en Mart van Lieburg
Collectie Medisch-Encyclopedisch Instituut

Overdracht van de bibliotheek van het voormalige Medisch-Encyclopedisch Instituut (Vrije Universiteit) aan het Trefpunt op 27 oktober 2020. Zie het verslag en de inventaris.
Hoe artsen vroeger werkten
Documentaire 'Op Urk kun je zien hoe artsen vroeger werkten, om te leren hoe het niet meer moet' in EenVandaag op 26 juli 2019.
Medische studenten in een loods op Urk
Journalist Jasper Monster doet in het Erasmus Magazine verslag van het bezoek van de studenten Klinische Technologie aan het Trefpunt op 9 april 2019: 'Waarom de medische geschiedenis van Rotterdam in een loods op Urk staat'.
2 kilometer aan medische geschiedenis
Documentaireserie ' 2 kilometer aan medische geschiedenis', te zien bij Omroep Flevoland op 6 april 2018.
Flyer Trefpunt 2017
Een uitnodiging van het Trefpunt aan alle geïnteresseerden in de medische geschiedenis:
Flyer
Anatomische les met Ria Bremer
Documentaireserie 'Anatomische les met Ria Bremer' van AVROTROS, uitgezonden vanaf 19 februari 2017.
Verpleegkundig erfgoed naar Urk
Artikel 'Collectie verpleegkundig erfgoed verhuist naar Urk' in het Reformatorisch Dagblad op 1 mei 2017.
Grasduinen in de geschiedenis
Artikel 'Grasduinen in de geschiedenis', geschreven door Eva Nyst in het Medisch Contact van 2 december 2015.
Hoeders van het medisch erfgoed
Artikel 'Hoeders van het medisch erfgoed' in Arts en Auto op 2 januari 2014.